پولشویی

تعریف پولشویی :

فعالیتی غیر قانونی است که در طی آن ، عواید و در آمدهای ناشی از اعمال خلاف قانونی،مشروعیت

می یابد . به عبارت دیگر پول هایی کثیف ناشی از اعمال خلاف به پول هایی تمیز تبدیل گردیده و در بدنه اقتصاد جایگزین می شود .

اهداف پولشویی :

1- فرار از تعقیب: سازمان های جنایی موفق شوند پول حاصل را به درستی وارد چرخه تطهیر کرده  و درپول تمیز ادغام کنند و از تعقیب مجریان قانون نیز مصون می مانند.

2- فرار از مجازات : از منافع و سود پول بهرمند می شوند، بدون اینکه جلب توجه کسی یا سازمانی شوند.

3- فرار از مصادره اموال : منافع و سود های کسب شده از عوامل قضایی در صورتی که گرفتار شوند، از توقیف اموال مصون می ماند .

4- سرمایه گذاری مجدد: عواید و سودهای حاصل از فعالیتهای جنایتکارانه در چرخه اقتصادی دوباره

سرمایه گذاری می شود.

روشهای پولشویی:

1- جاگذاری : قرار دادن پول کثیف در شرکت خدماتی ، سپرده گذاری نزد بانکها ، خرید کالاهای ارزشمند مثل آثار هنری ،فلزات ،هواپیما و سنگ های قیمتی ... هدف تبدیل عواید نقدی به ابزار مالی و دارایی های مالی در بیرون و داخل مرزها

2- لایه گذاری : عواید حاصل از پول شویی در لایه های درآمدی قرار گیرد . هدف قطع ارتباط میان سرمایه و منبع آن تا نتوان در حسابرسی ها و نظارتها آتی به سر منشاء آن پی برد .

3- ادغام : مشروع جلوه دادن پول . ورود سرمایه تطهیر شده به اقتصاد رسمی با پوشش قانونی برای

در آمدهای حاصل از فعالیت های مجرمانه ، که قابل رد یابی نباشند . مثل تاسسیس شرکت صوری.

فرآیند پولشویی ممکن است بطور جداگانه و متمایز یا به صورت همزمان اتفاق افتد .

اثرات پولشویی بر اقتصاد :

1- تخریب بازارهای مالی ؛    

  2- فرار سرمایه بصور غیر قانونی از کشور؛

3- کاهش تقاضای پول و کاهش معینی در نرخ سالانه تولید خالص ملی؛

4- ورشکستگی بخش خصوصی ؛   

  5- کاهش بهره وری در بخش واقعی اقتصاد ؛

6- افزایش ریسک خصوصی ؛  

7- تخریب بخش خارجیاقصاد با کاهش سر مایه گذاری ؛

8- ایجاد بی ثباتی در روند نرخ های ارز و بهره ،  9- زحمت بیهوده نظام قضایی ،

10- توزیع نابرابر در آمد به عبارتی افزیش هزینه های اداری و کاهش در آمدهای دولت ؛

11- تحقق نیافتن اهداف حکومتی و رشد تورم و افزایش فاصله طبقاتی

؛12- تضعیف امنیت ملی ؛

13- بی اعتمادی مردم نسبت به نظام مالی اثرات منفی بر جمع آوری مالیات و تشویق فرار مالیاتی در جامعه 

 14- گسترش فساد اداری ، رشوه خواری و اختلاس ناشی از پولشویی ؛

15- کاهش کنترل دولت بر سیاست های اقتصادی ( بودجه دولت ) ؛   

   16-آلودگی محیط زیست ؛

17-کاهش جرات و ثبات قدم برای مطابقت با استاندارهای سطح بالا و دقیق؛

حسابرسان ، مبارزه و کشف پول شویی و فساد مالی :

1-بررسی معاملات مشکوک : شناسایی معاملاتی که اهداف رشوه خواری برای مقامات دولتی دارد .آموزش های کاربردی خاص برای مبارزه با فساد مالی .

2-کشف پرداخت های نامشروع : بررسی روابط استخدامی افراد مشکوک که به آنها پرداختی صورت گیرد ،اما در شرکت خدمتی ارائه نمی دهد . کاهش حساب دریافتنی از طریق سوخت مطالبات و دریافت خارج از صورتهای مالی

3- کنترل و نظارت بر ارز های خارجی : سیاست کنترل با هدف مبارزه با پولشویی ،ضمن اینکه  دولت ها باید در رأس بازار های مالی قرار بگیرند و بر نقل و انتقال ارزهای خارجی نظارت داشته باشند .

4- اعمال نظارت  : نظارت بر پیشرفت اعضا ء در اجرای تدابیر مقابله با پولشویی ، تجدید نظر و گزارش  روند ها ، تکنیک ها  و اقدامات متقابل ، توسعه و اتخاذ و اجرای استانداردهای مبارزه در سطح جهان طبق قوانین و مقررات گروه ویژه اقدام مالی و کمیته بازل .

5- وصول مالیات : معضل فرار مالیاتی که پدیده رایج در تمام کشورهای توسعه یافته و نیافته .

 به علت عدم اشراف بر میزان درآمد افراد  و همچنین سوء استفاده از خلاف های قانونی  فرار

مالیاتی شکل می گیرد که برای مقابله باید به سمت شفاف سازی اقتصاد و تقویت نظام جامع اطلاعات

مالیاتی حرکت کرد

6- شفافیت اطلاعات مالی – اقتصادی:بر اساس مبانی و مفروضات در زمینه مبارزات با فساد مالی و شفافیت اطلاعات مالی – اقتصادی کشورهای جهانی در جه بندی گردیده است .وظیفه حسابرسان در قالب مسئولیت های اجتماعی بسیار با اهمیت است حسابرسان در عرصه مختلفی همچون اقتصاد اخلاق حرفه ای ، آموزش و پژوهش و نظم  انضباط جهانی حضوردارند و پیشرفت واقعی در این مسیر به سه عا مل  کلیدی بستگی دارد.

الف ) همکاری متقابل فرا ملی؛   

 ب) توجه به منافع بین المللی در بخش مدیریت مالی عمومی ؛

ج) پذیرش استانداردهای بین المللی و گزارشگری مالی با کیفیت بالا  ؛

رجوع به حسابرسان قوی و متخصص و مستقل در جامعه علاوه بر اینکه زمینه بروز مفاسد مالی و اقتصادی را از بین می برد فرصت های مطلوبی زا نیز به برنامه ریزان و سیاستگذاران می دهد تا با اطلاع دقیق از حسابهای در آمدی و هزینه ای شرکت ها و موسسات مختلف رویه های مطلوبی جهت افزایش کار آیی و اثر بخشی و سود آوری بالا تصمیم و اجراء نمایند .

دستورالعمل اجرای مبارزه با پول شویی توسط حسابرسان :

ماده 2) ارایه خدمات پایه به ارباب رجوع منط به شناسایی کامل وی می باشد.

ماده 18)  حسابرسان موظفند در صورت مشاهده معاملات و عملیات مشکوک  ماده 25 آیین نامه بدون اطلاع ارباب رجوع در اسرع وقت مراتب را از طریق سامانعه جام به واحد های اطلاعات مالی منعکس نمایند.

ماده 28) حسابرسان باید اسناد و سوابق ارایه خدمات پایه و نیز مدارک مربوط به سوابق شناسایی

ارباب رجوع  رابصورت فیزیکی پنج سال و بصورت الکترونیکی همیشه  نگهداری کنند .

ماده 33) حسابرسان در رسیدگی و اظهار نظر نسبت به صورتهای مالی ارباب  رجوع باید رعایت

مفاد مبارزه با پولشویی ، آیین نامه و دستورالعمل های مرتبط توسط ارباب رجوع را مطابق

با چک لیست  ارزیابی و به عنوان بند مستقل در گزارش حسابرس مستفل یا بازرس قانونی در

 مورد آن اظهار نظر نمایند.

ماده 34) در صورت که ارکان مدیریتی و نظارتی سازمان و جامعه به موارد عدم رعایت تکالیف مقرر توسط حسابرسان برخورد نمایند ،لازم است  در اسرع وقت ضمن ارجاع مراتب به مراجع ذی ربط

( دادگاه  تخلفات ، هیأت انتظامی ) موارد به واحد اطلاعات مالی نیز گزارش  شود.

سازمان نظارت کنندۀ مبارزه با مفاسد اقتصادی :

1) گروه ویژه اقدام مالی :  سازمان بین دولتی که در سال 1989با ابتکار  و توجه به سیاست های توسعه مبارزه با پولشویی تـآسیس شده است.

2- کمیته بازل : در سال 1974 بین کشور های جی و لوکزامبورگ با برنامه ریزی حمایت بانک ، تسویه حسابهای بین المللی (کمیته نظارت بر امور بانکها )  ایجاد گردید .

3- ساها ( سامانه احراز هویت اشخاص): سامانه مستقر در وزارت اموراقتصاد و  دارایی است که از طریق ارتباط با پایگاه های ذی ربط ( ثبت، احوال ثبت ، اسناد پست و سازمان مالیاتی و غیره ... )

پاسخ استعلام حسابرسان در مورد احراز هویت اشخاص حقیقی و حقوقی مختلف و نشانی آنها را تسهیل می نماید.

4- سامانه جام : سامانه جمع آوری اطاعات مالی  شرکت می باشد که بطور مجزا در سازمان واقع مستقرمی باشد .حسابرسان موظفند کلیه اطلاعات مربوط به ارباب رجوع اعم از اطلاعات هویتی ،صورت های مالی ، یادداشتهای همراه با گزارش حسابرس مستقل و بازرسی قانونی را در این سامانه وارد نماید .مسئولیت تهیه این سامانه  به عهده سازمان و جامعه با نظارت واحد اطلاعات مالی می باشد.

آثارعملکرد فساد آمیز ازدیدگاه حسابرسان :

الف) هرگونه فساد مالی به نوعی صورتهایمالی را تحت شعاع  قرار خواهد داد.

ب) فساد مالی بر خلاف پولشویی که تـأثیردر صورتهای مالی ندارد یکی از اقلام ترازنامه یا سود وزیان راه تحت تأثیر قرار می دهد (حسابرسی مالی ).

ج) فساد مالی باعث خواهد شد که عملکرد مدیران و شرکتها به درستی ارزیابی نشود (حسابرسی عملکرد)

 د) فسادمالی باعث خواهد شد که در آمد مشمول مالیات به درستی مشخص نشود (حسابرسی مالیاتی ).

ش) فساد مالی باعث خواهد شد که حقوق برخی از سهامداران به نفع برخی از سهامداران دیگر ضایع شود (وضایف بازرس قانونی )

ک) فساد مالی برخی حقوق اجتماعی شهروندان را مورد تعرض قرار می دهد

 (مسئولیت اجتماعی حسابرسان ).

ی) فساد مالی می تواند استقلال حسابرسان می تواند استقلال حسابرسان را نیز مخدوش سازد.

 قانون مجازات :

اولین گام جهت مقابله همه جانبه با بسترهای فساد آور در تمامی فعالیتهای اقتصادی همانا تکیه بر قوانین ، بدون در نظر گرفتن تبعیض برای گروهی خاص می باشد . در لایه های بعدی جلوگیری از دولتی شدن حسابداران خبره – افزایش اختیارات حسابداران مستقل وتشدید مجازات  حسابرسان متخلف وکا رآیی دستگاه های ذی ربط هم ضروری است.قوت بخشیدن به دادگاه ویژه جرایم اقتصادی با حضور نمایندگان تشکل های غیر دولتی و اجرای پیشنهاد های کارشناسی.

نکته مهم دیگر در این زمینه – ضرورت سرعت بخشیدن به روند  حسابرسی و حسابداران در کشور است. بهره گیری از تجهیزات جدید رایانه ای و الکترونیکی برا ی رسیدگی به حساب شرکتهای مختلف علاوه بر اینکه دقت لازم را به عملیات حسابداری و حسابرسی می بخشد موجب به روز شدن اطلاعات می شود.

نوشته شده توسط rouki در جمعه پنجم خرداد ۱۳۹۶ |